صنعت قالين در فراه رو به رکود است

فراه (پژواک، ٣١ اسد٩١): درحاليکه يک زمان، قالين فراه به کشورهاى اروپايى صادر ميشد؛  اما اکنون وضع رو به رکود قالين، باعث ترک اکثر قالين بافان از اين صنعت مرغوب گرديده است.

بيشتر باشندگان فراه که در سابق مسلک شان قالین بافی بوده، می گویند که به دلیل واردات قالین ایرانی و نبود مارکيت فروش برای قالین های افغانی، دیگر به مسلک خود ادامه نداده اند.

قالين بافان که اکثر شانرا زنان تشکيل ميدهند، ميگويند که راه بيرونرفت از اين وضعيت، در کمک دولت و موسسات نهفته است.

شاه گل ٥٠ ساله باشندۀ ناحیه دوم شهر فراه میگوید: "از وقتی که ١٤ ساله بودم، در خانۀ پدرم قالین بافی را شروع کدم، بعد ازعروسی نیز قالین بافی می کدم؛ اما حالا دیگر قالین نمی بافم؛ چون سودی ندارد."

وى به آژانس خبری پژواک گفت که در سابق، از قالین بافی، عاید خانواده اش را به دست می آورد؛ حتی از عایدش یک نمره زمین شش بسوه يی خریده و برای فامیلش خانه هم آباد کرده است.

اما اين خانم افزود که حالا کسی قالین های دست بافت را نمی خرد و قالین های دست بافت، به قیمت بسیار ارزان به فروش میرسد و چندان سودی ندارد؛ بناءً او قالین بافی را ترک کرده است.

فرشته ٣٧ ساله باشنده قریۀ کهدانک مرکز ولایت فراه، درحاليکه یک قالینچۀ کوچک را آمادۀ بافتن کرده بود، نيز گفت: "من قالین بافی را در سابق از مادرم و زن کاکایم آموختم و در آن وقت، با بافتن قالین دوشادوش شوهرم در اقتصاد فامیلم کمک می کردم؛ اما حالا زیاد قالین نمی بافم؛ چون فایدۀ خاصی ندارد."

اين خانم افزود که در سابق اکثر اعضای فامیل و مردم قريۀ شان، مسلک قالین بافی داشته اند؛ اما فعلاً در قريۀ شان فقط چند زن محدود، بعضی اوقات قالین می بافند.

فرشته علاوه کرد که قالین بافی، مسلک خوبى است؛ خصوصاً برای خانم هايى که می توانند از این طریق در اقتصاد خانوادۀ خود کمک می کنند.

اما وى گفت که وارد شدن قالین های ماشینی ایرانی در بازار، باعث شده که مردم، دیگر قالین دستی نخرند.  قالین های ایرانی هم، دیزاین زیباتری دارند و هم چون جنسیت آن بدل است، قیمت شان نیز نسبت به قالین های دستی ارزان است.

فروشندگان قالین دستی در فراه نیز از وضعیت رو به رکود صنعت قالین نگران بوده و خواستار توجه دولت در این عرصه می باشند.

حیات الله ٥٢ ساله باشنده قریه شیوان ولسوالی بالابلوک، که در مقابل بازار صرافی های شهر فراه تعدادی از قالین های فراهی را برای فروش گذاشته بود، گفت: "روزها نشسته ام تا کسی بیاید و یک قالین بخرد؛ مگر بازار فروش قالین سرد است و کمتر کسانى قالین دستی می خرند."

وى افزود: "مردم نسبت به قالین های ما، قالین های ایرانی را که دیزاین بهترى دارند و از سويی هم نسبت به قالین های ما ارزان است، خريدارى ميکنند."

اين قالين فروش علاوه کرد: قالين هايی که با دست بافته ميشود، کيفيت خوب داشته، مواد اصلی در آن کار شده است و ارزش و قيمت آن بلند است و مردم توان خريد آنرا ندارند.

وی گفت که در سابق اکثر مردم فراه، از مدرک بافتن و فروختن قالین، عاید خوبی به دست می آوردند.

حیات الله علاوه کرد: "در خانوادۀ ما پدر، پدرکلان و سایر اعضای فامیل ما از سابق پیشۀ تجارت قالین داشتيم و من هم بیش  از ٣٥ سال است که مصروف همین مسلک می باشم؛ ولی اگر وضعیت و بازار قالین به همینگونه باشد، دیگر نسل آینده این صنعت را فراموش خواهد کرد."

بسم الله یکتن دیگر از فروشندگان قالین دستی در شهر فراه نیز از وضعیت صنعت قالین و مارکت فروش راضی نبوده، گفت: "در سابق، ما سه نوع قالین مشهور به نام های حلقه ای، بلوچی و زهکنی داشتیم که قالین های بزرگ (٣×٤ یا ١٢ متر مربع) بودند؛ اما حالا دیگر کسی چنین قالین ها را نمی بافند."

وى گفت که فعلاً بزرگترین اندازۀ قالین ها (٢×٣ یا ٦ متر مربع ) هستند.

اين قالين فروش افزود: در سابق یک قالین (دو× سه) ١٢ الی ١٥ هزار افغانی به فروش می رسید؛ اما حالا از چهار الی ١٠ هزار افغانی بیشتر فروخته نمی شود.

به گفتۀ وى، قالين دو در سه ايرانى به نام "پنجاه فيصد" کيفيت پايين دارد  و٢٥٠٠ افغانى فروخته ميشود و قالين "صد درصد" که کيفيت بلند دارد، پنجهزار افغانى به فروش ميرسد.

اما بسم الله گفت: "قالين دستى تا ماشينى فرق دارد، قالين ايران ماشينى است؛ اما قالين وطنى ساخت دست است و با يکديگر مقايسه شده نمى تواند. هرقدر وقتى که از قالين وطنى بگذرد، ارزش و کيفيت آن بلند ميرود؛ اما قالين ماشينى با گذشت چند سال از کار مى افتد."

وی افزود: نخ رنگۀ ایرانی که کیفیت خوبی ندارد، کیلوی ١٢٠ افغانی است، ولی نخ پشمی سفید و اصلی فراهی، کیلوی ١٨٠ افغانی است؛ چون در فراه کارخانۀ نخ ریسی وجود ندارد، نخ افغانی گرانتر است و مردم از نخ ایرانی استفاده می کنند.

 فراه، در سابق یکی از بزرگترین تولید کنندگان قالین دستی در افغانستان محسوب ميشد و اکثر قالین های فراهی، در بازارهای اروپایی شهرت داشت و اين صنعت، منبع مهم عايداتى خانواده ها را تشکيل ميداد.

اما يکى از عوامل ديگرى که بازار قالين افغانى را در فراه با رکود مواجه نموده، اين است که مرجعى وجود ندارد که قالين های دست بافت را از قالین بافان جمع نموده و بعداً آنرا در بازارهاى جهانی، به فروش برساند.

عبدالرحمن ٥٤ ساله، يکتن از تاجران قالين در فراه گفت که اغلب قالين های دست بافت در فراه، بطور قاچاق به خارج بخصوص پاکستان انتقال داده ميشود.

وى افزود: "قالين های دست بافت فراه، به پاکستان قاچاق شده و به نام قالين پاکستانی، به بازارهای جهان  صادر ميگردد."

اين تاجر علاوه کرد که صنعت قالين، تا قبل از حکومت مجاهدين (دهۀ ١٣٧٠)، درخشش خوب داشت و به کشورهاى اروپايى به ويژه آلمان صادر ميشد؛ اما حالا در داخل کشور چندان بازارى ندارد.

در عین حال لیلما صدیقی رئیس امور زنان ولایت فراه، صنعت قالین را در سابق یکی از مسلک های پُردرآمد دانسته گفت: در سابق زنانی که به این مسلک دسترسی داشتند به نام زنان هنرمند یاد می شدند.

اما وی علاوه کرد: "وضعیت صنعت قالین، رو به رکود است و اکثر زنان اکنون بیکار هستند."

رييس امور زنان فراه افزود که قالین بافی، صنعت بسیار خوبی برای خانم ها است؛ زیرا از یکسو در اقتصاد فامیل ها و از سويی هم، در رشد اقتصاد داخلی کشور نقش دارد.

 ليلما صديقى خاطرنشان کرد که آنها سال گذشته جهت رشد و تقویت صنعت قالین دستی، برای یکصد زن مربوط نواحى اول و چهارم شهر فراه، آموزش شش ماهۀ قالین بافی نيز داده بودند.

اما برخى ديگر به اين نظر اند که اگر در ديزاين قالين هاى افغانى تغيير وارد گردد، دوباره بازار گذشتۀ خود را خواهد يافت.

جمعه خان بشیری مسوول موسسه SWRCA (مرکز خدمات و آسايش زنان افغانستان) در فراه گفت که تجار داخلی و خارجی، علاقمند به صادرات قالین افغانی هستند؛ به شرط اینکه در دیزاین قالین های افغانی تغییر بیاید؛ چون دیزاین قالین فراهی، از طرح های سابقه است و حالا کسی این نوع طرح ها را نمى پسندد.

وى افزود: "اخیراً ما با شرکتهای پاکستانی صحبت کرده ایم و آنها حاضراند در صورتیکه ٨٠٠ الی ١٠٠٠ خانم قالین بافی کنند، علاوه برایجاد کارگاه قالین بافی، برای آنها طرح های جدید قالین را آموزش داده و کارخانۀ نخ ریسی و دیگر مواد لازمه را نیز ایجاد و مهیا نموده و قالین های بافته شده را به مارکيت های خارجی صادر می کنند."

بشیری گفت  که اکثر زنان در فراه، علاقمند دوام این صنعت هستند؛ به شرط آنکه بازار داشته باشد.

وى علاوه کرد که دفتر آنها سال گذشته، يک دوره پنج ماهۀ قالين بافى را نيز برای بیست زن در فراه داير کرده بودند.

منبع گفت که آنها می کوشند تا صنعت قالین بافی را دوباره در فراه زنده کنند، ولی در این راستا خواستار توجه دولت و تمویل کنندگان هستند.

اين درحالى است که  اتحاديۀ صنعتى و تاجران افغان، از دولت ميخواهند تا به صنعت قالين که طى شش سال گذشته توليدات و صادرات آن ٧٥درصد کاهش يافته، توجه نمايد.  

محمدهادى حسينى رئيس اتحاديۀ توليداتى و صادراتى قالين کابل در نشست مشترک خبرى که چهار ماه قبل، با رئيس اتحاديۀ سراسرى صنعتکاران و برخى تاجران ديگر داشت، گفت که درسال ١٣٨٤، حدود ١،٦ ميليون متر مربع قالين در کشور بافته شده و به کشورهاى خارجى صادر گرديده بود؛ اما درسال ١٣٨٩ ميزان توليد قالين در حدود ٣٨٣ هزار مترمربع کاهش يافت.

قرار گفتۀ حسينى، صندوق وجهى حمايت از صنعت قالين در کشور، عدم هماهنگى ضرورى ميان سکتورخصوصى، نبود طرزالعمل هاى حمايوى صريح از سوى دولت، پارکهاى صنعتى مناسب، تسهيلات ترانسپورتى و نبود برق، از جمله عوامل داخلى اند که تاثير سوء را برصنعت قالين افغانى گذاشته است.

به اساس اظهارات منبع، بحران اقتصادى در کشورهاى بزرگ اقتصادى جهان و از اشياى زينتى که به عوض قالين افغانى درخارج مورد استفادۀ زياد قرار مى گيرند، عامل خارجى خراب بودن بازار قالين افغانى پنداشته مى شود.

حسينى گفت که ميزان کاهش توليد و صادرات قالين هاى افغانى؛ عوامل داخلى و خارجى دارد و دولت، بايد  به صنعت قالين افغانى توجه ويژه مبذول نمايد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: